Bir önceki yazımda İlişkilerde Duygusal İstismarın 8 Belirtisinden bahsetmiştim. ( buraya tıklayarak okuyabilirsiniz. ) Bu yazımda ise, ilişkilerde sözlü istismarın 18 belirtisinden bahsedeceğim. Birçok kişi ilişkisi kötü gittiğinde nelerin kötü gittiğini ya da kendisine kötü hissettiren şeylerin neler olduğundan habersizdir. Bu yazı dizimde ilişkileri incelemeye çalışacağım. Başlayalım…
1.Tamamıyla Umursamaz ve Saygısız Davranışlar Göstermesi
Eşinizin size saygısını gösteren en temel belirtilerden biri size karşı kullandığı dildir ! Siz konuşurken sizi dinlememesi, başka şeylerle ilgilenmesi, televizyona bakması vb. iletişim ve ilişkiyi bozup sizi değersizleştirir ( İlişkideki iletişim hataları yazımı okumak için tıklayın…) Ya da eşinizin siz konuşurken gözlerinde şu mesajı görmeniz : “benim gözümde hiçbir anlam ifade etmiyorsun, değersizsin !” de ilişkideki sözlü istismar türlerindendir. Eşlerin birbirlerine hakaret içeren cümleler kurması da ilişkilerde sözlü istismarın bir diğer çeşididir.
2. Eşinizin Düşüncelerinizi, Fikirlerinizi, Önerilerinizi ve İhtiyaçlarınızı Dikkate Almaması
Sizin hayata bakış açınız eşiniz için önemli değildir ! Duygusal ihtiyaçlarınız, o anda nasıl hissettiğiniz, yaşananların size olumlu ya da olumsuz hissettirmesinin eşiniz için bir öneminin olmaması da bir istismardır. Böyle ilişkilerde fikirlerinizi söylemeye çalıştığınızda genellikle aşağılanır ve görmezden gelinirsiniz. İstismarcı eşlere göre düşünceleriniz ve duygularınız tam anlamıyla aptalcadır !
3. Sizi “Harcayan” Şakalar Yapıyor Olması
Bazen eşler birbirlerine olan öfkelerini mizah maskesi altında gizleyebilirler. Bu durumlarda sizi ailenizin ve diğer insanların önünde küçük düşürücü şakalar yapabilirler. Bu şakalar bazen kilonuzla alakalı, bazen ise kişiliğinizle alakalı olabilir. Siz bu şakaların aslında şaka olmadığını ve kişiliğinize bir hakaret olduğunu rahatlıkla hissedersiniz. Ve günden güne öfkeniz ve olumsuz duygularınız birikmeye devam eder.
4. Sizi Alaşağı Etmek İçin İğneleyici ve Alaycı Sözler Kullanması
İlişkilerde sözlü istismar yöntemlerinden biri de iğneleyici sözlerle alay etmektir. Bazen eşiniz bir konu hakkında konuşurken sizi iğneleyici sözler kullanır. Ona bunun ne anlama geldiğini sorduğunuzda sadece muziplik yaptığından bahsedebilir. Aslında ilişkide ufak tefek muziplikler ilişkiyi daha da sağlamlaştırır. Ama bunların sayısının artması ve karşı tarafa sürekli iğneleyici sözler kullanmak bir süre sonra ilişkinin yapısını bozmaya başlar.
5. Size Küfür Etmesi Ya Da Alaycı Lakaplar Takması
Eşine küfür etmek ve alaycı lakaplar takmak, ilişkide karşı tarafı değersizleştirmenin en yaygın kullanılan yollarından biridir. Bu değersizleştirme karşı tarafa o kadar kötü hissettirir ki bir süre sonra hakaret edilen kişinin kendisi de öyle hissetmeye başlar. Aslında bu duygular eşinin “kötü” duygularıdır. Ama kişi farkında olmadan bunları yüklenir.
6. Sizi Tüketmek İçin Kafa Karıştırıcı ve Bitmeyen Konuşmalar Yapması
Bazı istismarcı eşler karşısındaki insanın kafasını karıştırmak ve karşısındakini tüketmek için hiç bitmeyen konuşmalar yapabilir. Siz o konuşmayı ve gündem maddelerini dinledikçe kafanızın şiştiğini ve tükendiğinizi hissedersiniz. Eşinizin de istediği zaten tam anlamıyla budur ! Bu şekilde süren konuşmalar sonucunda, sizi istediğini yaptırabilir kıvama getirmeyi başarır.
7. Hatalarınızı, Eksikliklerinizi ve Kusurlarınızı Devamlı Yüzünüze Vurması
İstismarcı eşlerin bir diğer özelliği hata yaptığınızda ya da onun beklentilerini karşılamadığınızda bu durumu yüzünüze vurmasıdır. Onun dünyasında ve gözünde hiçbir şekilde hata yapmamalısınız, kusursuz ve mükemmel olmalısınız ! Kusursuz ve mükemmel olan bir insan olmadığını düşündüğümüzde bu durum bir süre sonra sizi tüketmeye başlayacaktır. Kendinizi sevilmeyen ve sevilmeye layık olmayan değersiz bir nesne gibi görmeye başlayabilirsiniz.
8. Size Bir Hizmetçi Gibi Davranması ve Sürekli Emirler Vermesi
“Çocukları giydir, karnımı doyur, ev çok dağınık evi toparla…” gibi emir cümleleri bir çoğunuzun aşina olduğu cümleler olabilir. İstismarcı kişi eşini kendisinin emrine verilmiş bir köle gibi hisseder. Yetişkin bir ilişkide ev içerisinde ve hayatta görev ve sorumluluk paylaşımı vardır. Ama istismarcının bulunduğu ilişkilerde durum bu şekilde yürümez ! Bu durum da ilişkilerde sözlü istismarın bir göstergesi olabilir.
9. Talepleri/İstekleri Karşılanmadığında İnanılmaz Derecede Sinirlenmesi
İstismarcı eşiniz sizden bir şey talep ettiği anda onun dediğini yapmazsanız işiniz zor olabilir ! Bir anda eşinizin öfke patlamasıyla bağırmaya başladığını, kapıları çarptığını, küfürler savurmaya başladığını ya da size surat asmaya başladığını görebilirsiniz. Size içindeki kötü duyguları öylesine yükler ki kendi kendinize şunu söyleyebilirsiniz: “Hizmetçi olmak, dediklerini tam zamanında yapmak sanırım en iyisi.” Böyle bir durumda yavaş yavaş kendi hayatınızdan ve özgürlüğünüzden uzaklaşmaya başlarsınız.
10. Kaprislerine Rağmen Ona İtaat Etmenizi İster
Duygusal istismarcı kişi istedikleri olmadığında istediği gibi kapris yapabilir, küsebilir. Sizden her ne olursa olsun bu kaprislerin karşısında itaatkar davranmanızı bekler. Bu durumda siz onun canı istediğinde sevdiği, canı istediğinde kızdığı bir evcil hayvandan farksız olabilirsiniz !
11. Size Bir Çocuk Gibi Davranır ve Sizi Sürekli Kontrol Etmeye Çalışması
İlişkilerde sözlü istismarcı kişilerin bir diğer özelliği; karşısındaki kişiye bir çocuk gibi yaklaşmasıdır. Sanki karşısındaki kişi bir çocuktur, kendi kararlarını verebilecek kadar olgunlaşmamıştır. Zeka düzeyi kesinlikle onunla aynı seviyede değildir. Bu yüzden evde alınacak kararları hep o almalıdır. Sizi bir şekilde sürekli kontrol etmelidir. Çünkü sizin bunu yapabilme kapasiteniz yoktur !
12. Şımarık Bir Çocuk Gibi Davranması
Manipülatif bir eşle yaşayanlar bazen bir çocukla yaşadıklarını düşünürler. Bu çocuk yeni yürümeye başlayan ya da ergenliğe yeni giren bir çocuk gibidir. Sürekli ilgi ister, ilgilenildiğinde bunalır, istedikleri olmayınca küser, surat asar, sürekli şikayet eder ve öfke nöbetleri geçirir. Bazen öyle olur ki siz onların isteklerine uymadığınızda suçluluk ve utanç hissetmeye başlarsınız. Böyle devam eden bir ilişki bir yerden sonra sizi tüketmeye başlar.
13. İstediklerini Yaptırmak İçin “Yapamıyorum” , “Çaresizim” Kelimelerine Sarılması
Manipülatif kişi sorumluluklarından kurtulmak için beceriksizlik kılıfını çok iyi kullanır. “ Senin kadar iyi yemek yapamıyorum.” , “Çocuklar beni dinlemiyor, seninle kalmak istiyorlar.” vb. kaçış cümlelerini onlardan sıklıkla duyabilirsiniz. Aslında yapamadığını iddia ettiği işlerin tamamına yakınını yapabilir ama bir şekilde yapamadığı duygusunu size yükleyerek sorumluluklarından sıyrılır.
14. Herhangi Bir Yere Gitmeden Önce Ya Da Bir Karar Almadan Önce Ondan Onay Almanızı Beklemesi
Duygusal istismarcı kişiler eşinin bir davranışı sergilemeden önce ondan onay almasını isterler. Arkadaşınızla görüşmek istiyorsanız veya beğendiğiniz bir elbiseyi almak istiyorsanız onu arayıp onay almalısınız ! Unutmayın siz bir yetişkin değilsiniz ! Uyum sağlamak zorunda olan bir çocuksunuz. Eğer bir yetişkin gibi davranırsanız sonrasında gelecek huzursuzluğa hazır olmalısınız !
15. Kendilerine Gülme Ya Da Başkalarının Kendilerine Gülmesi Konusunda Kapasiteleri Yetersizdir
Kişinin kendisine gülebilmesi ve mizahı kullanabilmesi olgunluk göstergesidir. Duygusal istismarcı bir eş kesinlikle kendisine gülme kapasitesine sahip değildir. Bir yanlış yaptığında gülerseniz kendisini küçümsenmiş ve aşağılanmış algılayacaktır. Dolayısıyla, eşinizin gazabına uğramamak için susmak zorunda kalırsınız.
16. Kendisine Saygı Eksikliği Olarak Gördüğü Herhangi Bir Davranışa Karşı Aşırı Hoşgörüsüzdür
Onun zihninde, onu ciddiye almadığınızla ilgili bir düşünce oluştuysa ortalık karışacak demektir ! Onun tavsiyelerine uymazsanız, onun dediklerini yapmazsanız bunu saygısızlık olarak algılayacaktır. Kendi fikirlerini benimsemediğinizde sizi değersizleştirir, bunu bir saygısızlık ve hakaret olarak algılar.
17. Empati ve Merhamet Duygularının Olmaması
Diyelim ki siz zor bir dönemden geçiyorsunuz. Hasta olabilirsiniz, yorgun olabilirsiniz veya depresyonda olabilirsiniz… Duygusal istismarcı eşiniz için bunların hiçbir önemi yoktur. Hele de ona vermek zorunda olduğunuz hizmeti aksatıyorsanız ! Sizin içinden geçtiğiniz durumun vahameti ve zorluğu ne olursa olsun, istismarcı eş empati kuramaz ve size şefkat duyamaz. Böyle bir ilişkide kendinizi posası çıkmış bir üzüm gibi hissedersiniz.
18. Sizi Bir Birey Olarak Görmezler. Siz Onların Bir Uzantısısınızdır !
Elbette mantıki boyutta onlardan ayrı bir birey olduğunuzu bilirler . Ama duygu anlamında onların uzantısı olduğunuzu hisseder ve ona göre davranırlar. Sizin kendinize ait bir hayatınız yoktur ! Siz eşinizin daha iyi olması ve daha iyi hissetmesi için yaratılmış bir nesnesinizdir ! Onun mükemmelliğini onaylayıp dışarıdakilere gösterme konusunda destek olmazsanız sizi inanılmaz değersizleştirirler. Dünyalar başına yıkılmış gibi davranırlar. İhanete uğramış gibi tepki verirler ! Bu durum da sizi ilk zamanlarda şoka uğratır, ilerleyen zamanlarda ise umutsuzluğa sürüklenmenize sebep olur.
İlişkilerdeki sözlü istismarın 18 belirtisini kısaca açıklama çalıştım. Sonraki yazılarımda bu istismardan kurtulmak için kullanabileceğiniz yöntemlere değinmeye çalışacağım. Daha mutlu bir hayatınız ve huzurlu ilişkilerinizin olması dileğiyle…
Yazar:
Uzman Klinik Psikolog & Psikoterapist & Cinsel Terapist
Mehmet KAYA
*Makalemin başlıklarını yazarken yararlandığım kaynağa buraya tıklayarak ulaşabilirsiniz.
